سلامت نیوز :سرانجام صدای آه و ناله مردم خوزستان از آلودگی بیش از حد این شهر از سوی یك سازمان بین‌المللی به گوش مسئولان رسید تا شاید از این پس آنها فكری برای حل مشكل آلودگی این كلانشهر كنند. دو هفته قبل بود كه سازمان بهداشت جهانی در گزارشی جدید با طبقه بندی شهرهای جهان بر اساس ذرات آلوده موجود در هوای آنها، اهواز را به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان معرفی كرد.
تهران امروز در این شماره خود نوشت : در این طبقه بندی، ذرات آلوده موجود در هوای شهرها كه اندازه آنها از 10 میكرومتر كمتر بوده اندازه گیری شده كه ریزگردهای موجود در هوای اهواز بیش از سایر نقاط جهان بوده است.
همچنین میانگین وجود ریزگردهای آلوده در هوای اهواز 372 میكروگرم در هر مترمكعب است كه استفاده از سوخت كم كیفیت و وجود صنایع سنگین در این شهر مهم‌ترین عامل پیدایش آنها هستند. البته اعلام چنین گزارشی از این نظر قابل توجه است كه از سوی یك سازمان بین المللی مورد اشاره قرار گرفته است زیرا چنین وضعیت خطرناكی بارها از سوی كارشناسان محیط زیست و رسانه‌ها اعلام شده بود ولی هیچ‌گاه مورد توجه جدی مسئولان استان و كشور قرار نگرفت.
بروز پدیده گرد و غبار كه در پنج سال اخیر به امری عادی در شهرهای استان تبدیل شده و بارها صدای اعتراض مردم، رسانه‌ها و نمایندگان مردم را درآورد ولی هیچ گاه برای آن گوش شنوایی نبوده كه این آلودگی زندگی مردم خوزستان را تهدید می‌كند.
مرگ زودرس ناشی از پدیده گرد و غبار
سازمان بهداشت جهانی با اعلام اینكه همین ریزگردها در سال، موجب مرگ زودرس برای یك میلیون و 340 هزار نفر می‌شوند از كشورهای جهان خواسته تا اقدامات خود برای كاهش آلودگی شهرهای خود را كاهش دهند این در حالی است كه بی‌شك در مدت اخیر مرگ و میرهایی ناشی از بروز پدیده گرد و غبار در استان به وقوع پیوسته كه بی‌شك از سوی مسئولان امر كتمان شده است.
نماینده مردم اهواز در مجلس در خصوص اعلام شهر اهواز به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان به مهر گفت: «البته این خبر برای مردم خوزستان كه با پوست و خون خود آلودگی‌های چند سال اخیر ناشی از گرد و غبار را لمس كرده‌اند خبر عجیبی نیست و تنها فرق اساسی این خبر این بود كه از سوی یك سازمان بین‌المللی مورد تاكید قرار گرفته است.» سید شریف حسینی افزود: «در حالی‌كه ذرات معلق با 20 میكروگرم باعث بروز مشكلات تنفسی برای هر فردی می‌شود، خوزستانی‌ها گرد و غبار با غلظت 327 میكروگرم را در سالهای اخیر تحمل كرده‌اند بنابراین انتخاب این شهر و حتی استان خوزستان به عنوان آلوده‌ترین شهر یا استان جهان موضوع عجیبی برای خوزستانی‌ها نیست ولی بی‌شك این موضوع امر به حساب می‌آید كه با ندانم كاری و تعلل باعث به وجود آمدن چنین وضعیتی اسفناكی در استان شده است.»
خروخ نخبگان از خوزستان
به گفته شریف حسینی نماینده مردم اهواز در مجلس، وضعیت غیر قابل تحمل گرد و غبار در استان خوزستان باعث شده اغلب نخبه‌های استان، پزشكان، سرمایه داران، كارمندان، معلمان و استادان دانشگاه مهاجرت به خوزستان را به ماندن در شهرهای آن ترجیح دهند به گونه‌ای كه بعد از بیكاران، این روزها اغلب مراجعات به دفاتر نمایندگان خوزستان را افرادی تشكیل می‌دهند كه خواستار كمك نمایندگان برای تسریع در مهاجرت آنها به بیرون از خوزستان می‌شوند.
حسینی خروج این افراد را در بلند مدت و حتی میان مدت باعث نابودی استان خوزستان دانست و تاكید كرد: «از دولت انتظار داریم فرصتهای از دست رفته در خوزستان را احیا كند و با عظم جدی و ملی، مسئله گرد و غبار در خوزستان را خاتمه دهد.»
طبق آمار هواشناسی، فقط در نیمه‌های نخست سالهای86 تاكنون بیش از 323 روز بحرانی در اثر گرد و غباردر خوزستان وجود داشته است. در نیمه نخست سال 86 بیش از 86 روز، در سال87 بیش از 89 روز، در سال 88 بیش از 62 روز، در سال89 بیش از 55 روز و در سال 90 تاكنون 31 روز بحرانی یا نسبتا بحرانی متاثر از گرد و غبار در خوزستان رخ داده است.»
آلودگی‌های ناشی از فعالیتهای نفت
در كنار تمامی آلودگی‌هایی كه گرد و غبار به استان خوزستان تحمیل می‌كند نباید از آلودگی ناشی از فعالیتهای نفتی نیز به سادگی گذشت زیرا اهواز شهری است كه حدود 50 درصد نفت كشور را تولید می‌كند و حجم عظیمی از فعالیتهای نفتی در این شهر صورت می‌گیرد.
همچنین مركزیت شركت ملی مناطق نفتخیز جنوب به عنوان شركتی كه حدود 80 درصد نفت ایران را تولید می‌كند نیز در اهواز است و در كنار آن دو شركت عظیم نفت ایران یعنی كارون با تولید روزانه بیش از یك میلیون بشكه نفت و مارون با تولید حدود 600 هزار بشكه نفت در روز در اهواز فعالیت می‌كنند كه در گوشه و كنار اهواز دارای كارخانه، واحدهای نمك‌زدایی و چاه‌های مختلف هستند كه آلودگی قابل توجهی به مردم اهواز تحمیل می‌كنند.
سوزندان گازهای همراه نفت و شعله ور بودن همیشگی فلرهای كارخانه‌های متعدد نفت در اهواز نیز از عوامل آلودگی به شمار می‌روند. در این میان شركت مناطق نفتخیز جنوب از چند سال قبل اقدام به اجرای طرحی به نام آماك به منظور جلوگیری از سوزاندن گازهای همراه نفت در حوزه این شركت و جمع آوری این گازها كرد كه به گفته مدیركل سازمان محیط زیست خوزستان «اگرچه طرح جمع آوری گازهای همراه نفت به نام طرح آماك (جمع‌آوری گازهای همراه در طرح‌های آب تیمور، منصوری، اهواز و كوپال) حدود ۹۸ درصد پیشرفت دارد، اما این طرح فقط ۶۰ درصد آلودگی‌های نفتی اهواز را پوشش می‌دهد.»
به این ترتیب 40 درصد آلودگی ناشی از نفت به شهر اهواز تزریق می‌شود و مردم آن را به راحتی استنشاق می‌كنند. عامل سوم این آلودگی نیز از سوی محیط زیست خودروهای موجود در شهر اهواز عنوان شده‌است كه در سالهای اخیر به شدت بر تعدادآنها افزوده شده است.
آتش زدن همیشگی تفاله‌های نیشكر
آتش زدن تفاله مزارع عظیم نیشكر كه در كنار اهواز قرار دارند نیز یكی از منابع آلودگی شهر اهواز به شمار می‌رود. تمامی صنایع جانبی تولیدی نیشكر از تفاله نیشكر كه به آن باگاس می‌گویند به دست می‌آید. تفاله نیشكر یا باگاس 34 درصد وزن ساقه نیشكر را تشكیل می‌دهد و در صنایع مختلفی همچون كاغذ‌سازی كاربرد دارد. در مجتمع‌های تولید نیشكر سالانه یك میلیون و 200 هزار تن باگاس مازاد تولید می‌كنند كه به علت نبود صنایع تبدیلی سوزانده می‌شوند.
متاسفانه باگاس به دست آمده ارزش بالایی دارد و با پرداخت مبالغی هنگفت برای انتقال به بیابانهای اطراف مزارع نیشكر منتقل و آتش زده می‌شود كه این موضوع علاوه بر اتلاف این سرمایه، باعث ناراحتی و آزار و اذیت روستاهای اطراف نیز شده به گونه‌ای كه در برخی موارد حتی زندگی عادی در روستاهای اطراف را نیز فلج می‌كند و در اغلب موارد دود ناشی از این آتش به شهر اهواز نیز می‌رسد. در شرایط فعلی سالانه یك میلیون و 200 هزار تن باگاس در صنایع نیشكر خوزستان تولید می‌شود كه این رقم تا چند سال آینده و به دلیل توسعه فعالیتهای پیش‌بینی شده قرار است به دو میلیون تن برسد كه حداقل دو تا سه سال آینده نیز باید سوزانده شود.
سید شریف حسینی با یادآوری اینكه سالانه 30 میلیارد ریال در خوزستان برای سوزاندن باگاس، این ماده اولیه پر مصرف، هزینه می‌شود، افزود: از مازاد صنعت نیشكر یعنی باگاس در جهان به عنوان مواد اولیه تولید محصولات دیگر یا به عنوان تامین كننده انرژی كارخانه‌های شكر و خوراك نیروگاه برق استفاده می‌شود. تمامی این آلودگی‌ها كه اغلب آنها قابل پیشگیری و كنترل است عواملی هستند كه باعث شده اهواز در كنار تمامی مشكلات ریز و درشتی كه دارد به عنوان آلوده‌تری شهر جهان معرفی شود.
رد گزارش سازمان بهداشت جهانی
با وجود این گزارش جهانی، استاندار و برخی مدیران استان خوزستان این گزارش را دارای ابهامات فراوان و غیر قابل قبول می‌دانند. در همین راستا معاون عمرانی استاندار خوزستان به مهر گفت: ابتدا باید معلوم شود كه این گزارش برپایه كدام اطلاعات ارسالی از سوی شهر اهواز به سازمان بهداشت جهانی، انتشار و در آن اهواز به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان انتخاب شده است.
غلامرضا اخوان صباغ تصریح كرد: «سازمان بهداشت جهانی كه در همه شهرهای دنیا سیستم پایش ندارد بنابراین چگونه یك شهر با عنوان آلوده‌ترین شهر جهان انتخاب می‌شود؟ اگر بحث آلودگی نفتی و ریزگردهاست برای نمونه آبادان نیز از چنین وضعی برخوردار است پس چگونه در این فهرست نامی از این شهر برده نشده است، پس می‌توان نتیجه گرفت تنها شهرهایی كه گزارش‌هایی در مورد آلودگی منتشر كرده‌اند شامل این فهرست شده‌اند كه این موضوع قابل قبول و استناد نیست.»
او افزود: «انتخاب اهواز به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان عواقب جبران ناپذیر فراوانی برای این شهر و توسعه و پیشرفت آن دارد زیرا باعث خروج و در توصیف بهتر فرار سرمایه‌گذاران و نخبگان از این شهر می‌شود؛ بنابراین انتظار داریم رسانه‌ها در خصوص این موضوع با رعایت انصاف و حق مردم اهواز گزارش و خبر منتشر كنند.»
تمامی این آلودگی‌ها كه اغلب آنها قابل پیشگیری و كنترل است عواملی هستند كه باعث شده اهواز در كنار تمامی مشكلات ریز و درشتی كه دارد به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان معرفی شود.
سرانجام صدای آه و ناله مردم خوزستان از آلودگی بیش از حد این شهر از سوی یك سازمان بین‌المللی به گوش مسئولان رسید تا شاید از این پس آنها فكری برای حل مشكل آلودگی این كلانشهر كنند
نظر شما